In de geschiedenislessen op school leerde ik niet over mijn voorouders die een arbeidsintensieve taak hadden om zichzelf en hun kinderen te voorzien van onmisbare warme, beschermende kleding.
Niet dat er foto’s van hun werkzaamheden bestaan, maar die conclusie mogen we trekken: er werd overleefd zonder vaste behuizing in de kou. Dat is, wij mensen hebben immers geen vacht, onmogelijk zonder kleding.
De gemaakte stoffen en de kleding worden vaak gekwalificeerd als ‘huisvlijt’.
Maar… die in zogenoemde huiselijke kring gemaakte producten, zijde bijvoorbeeld, vormden wél een basis voor handel, voor industriële innovaties en daarmee voor welvaart en culturele uitwisseling.
Mooie, zachte stoffen en flatterende kleding zijn hebbedingen.
Dus handelaars in die gewilde producten, werden heel rijk.
De makers en de maaksters bleven arm.
Daarnaast komen veel hedendaagse vanzelfsprekendheden – bijvoorbeeld papier en tekst – voort uit textiel; dat leert ons de herkomst van de woorden.
En ook vormden de repeterende handelingen van spinnenwielen en naalden inspiratie om machines te ontwikkelen: machines om garen te spinnen en stoommachines.
Voor die machines waren ijzer en staal nodig en energiebronnen zoals kolen en olie.
Deze produktiewijze zorgden voor uitbuiting en kolonialisme; dat wat we wereldeconomie zijn gaan noemen.
Het ponskarton, een soort gaatjespapier, uit de weefmachines vormden de inspiratie voor de programmeurs die de nullen en de eentjes voor de computers ontwikkelden.
Wat ook een mooie invalshoek is om onze geschiedenis te begrijpen: als het arbeiders vervolgens lukt om zich te verenigen dan kunnen ze door zelf hun katoen te spinnen de onafhankelijkheid van hun land afdwingen. Dat is in India gebeurd.
Omdat ik informatie over het belang van textiel in onze gangbare geschiedenisverhalen mis, schrijf ik over thema’s die textiel als oorsprong hebben.
In het blog Textielkunde kunt u lezen over de, mijns inziens onderbelichte, textiele invalshoeken.
De hoofdstukken in dit blog: sommigen zijn aardig af, maar andere onderwerpen zijn minder goed uitgewerkt.
U kunt het zien als rondlopen in een werkplaats: hé, hier gaat iets interessants komen…hier liggen nog houtkrullen op de grond.
Vanaf 1 januari gaat er een etalage komen bij de werkplaats: ik zal dan twee jaar lang, iedere maand, een artikel publiceren op een nieuwe website. Die gaat heten: Textielkunde.com
Als illustraties bij de theorie, bij de verhalen op het blog ziet u werk dat is gemaakt door (textiel)kunstenaars.
https://Textielkunde – overzicht inhoud
De foto maakte ik in het H’ART Museum in Amsterdam.
Kunstenaar Barbara Broekman selecteerde uit de, aan haar geschonken, textielcollectie van Henriette Beukers – Lenselink (1937 – 2024) delen uit handgemaakte textiele werken. Zo ontstond een nieuwe compositie op kleur, genaamd The Golden Thread.
Vanaf 1 januari 2026 verandert het blog naar een eigen site: Textielkunde.com
marijadriaens.com 